13.08.2023

TÜRK KALP VAKFI UYARIYOR

“Aşırı sıcaklar her yıl binlerce insanın hastaneye başvurmasına hatta ölümüne yol açan ciddi bir sağlık sorunudur”

Türk Kalp Vakfı Kardiyoloğu Dr. Hüseyin Deniz Kılıç’ın aşırı sıcaklarla ilgili yazısını bilgilerinize iletir, sağlıklı günler dileriz.

Hissedilen sıcaklık: 1) ortam sıcaklığı 2) ortamdaki nem oranı 3) ortamın hava akımı göz önünde bulundurularak belirlenen bir kavramdır. Sıcağın sağlık üzerindeki olumsuz etkileri hissedilen sıcaklıkla daha yakın ilişkilidir.

Yaşlılar, çocuklar, obezler, kalp damar hastalığı, kalp yetersizliği, hipertansiyonu, kontrolsüz diyabeti, böbrek ve karaciğer yetmezliği, kronik akciğer hastalığı olanlar sıcak ortamda daha yüksek risk altındadır.

Aşırı sıcaklık nedeniyle vücutta bir ısınma eğilimi başlar. Vücut ısısını korumak amacıyla deri ve yüzeysel dokuların damarları genişler kan akımını artar, bu sayede terleme gerçekleştirmeye ve ısı kaybedilmeye çalışılır. İşte bu durum kalbin iş yükünü artırır. Kalp yeterli dolaşımı sağlamak için daha hızlı çalışmak, daha fazla kasılmak zorunda kalabilir. Özellikle damar tıkanıklığı olanlarda artan iş yükü nedeniyle artan kan ihtiyacı karşılanamayabileceğinden göğüs ağrısı hissedilebilir.  Hele sıcak, nemli ve esintisiz (durağan) havada terleme azalacağı için bu durum vücut için daha zorlayıcı olur.

Kalp iş yükü artışı nedeniyle kalp yetersizliği olanlarda yetmezlik bulguları ağırlaşabilir çarpıntı, solunum sıkıntısı, gelişebilir. Sıvı kaybı nedeniyle kanın akışkanlığı azalır ve kanda pıhtılaşma eğilimi artar bu durum kalp krizlerini tetikleyebilir. Terlemenin neden olduğu sıvı ve elektrolit dengesizlikleri nedeniyle ritim problemleri artış gösterebilir. Hipertansiyon nedeniyle ilaç kullananlarda bazen tansiyon aşırı düşer ve buna bağlı özellikle ani ayağa kalkışlarda baş dönmesi hatta bayılmalar oluşabilir. Bu dönemlerde tansiyonu takip ederek ilaç dozunu azaltmak gerekebilir fakat tansiyonu ölçmeye devam etmek gerekir. İlaç kalıcı olarak bırakılırsa bir süre sonra ani yüksek tansiyon atakları gelişebilir. İdrar söktürücü ilaç kullananlarda yeterli sıvı alınmazsa sıvı kaybı nedeniyle böbrek fonksiyonları bozulabilir, bir süre idrar söktürücü dozunun azaltılması gerekebilir

Bu koşullarda yapılması gereken: 1) iklimlendirme araçları (klima ve soğutucular) ile riskli bireylerin bulunduğu ortamların sıcaklığının konfor sınırına yaklaştırılması, 2) idrar rengi çok koyu ya da çok açık olmayacak şekilde yeterli-bol  sıvı alınması, 3)sindirimi zor ,aşırı miktarda gıda yenilmemesi 4) sıcak içeceklerin tüketilmemesi, kafeinli ve alkollü içecek  tüketiminden kaçınılması 5) öğlen saatlerinde dışarı çıkılmaması, mecburen çıkılacaksa şapka, açık renk ,hava akımına izin veren bol giysilerin tercih edilmesi tavsiye edilir 6)Aralıklarla serinletici banyolar yapılabilir.
Aşırı sıcak, konsantrasyon bozucu, iş verimini düşürücü etkiye sahiptir. İş yapma kapasitesi azalır, kaza riski artabilir. Özellikle konsantrasyon gerektiren iş yapanların daha dikkatli olması gerekir. İş ortamının iklimlendirilmesi yeterli sıvı alımı, molalar büyük öneme sahiptir.

Özellikle riskli bireylerde vücut ısısı artmışsa; şuur bulanıklığı, baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, kusma, kas krampları gelişirse; aşırı kırmızı ve kuru cilt varsa; idrar çıkışında azalma, çok koyu ve az miktarda idrar varsa; tansiyonlar aşırı düşük veya yüksek seyrediyorsa; çarpıntı ve beraberinde baş dönmesi göz kararması oluyorsa, solunum sıkıntısı, göğüs ağrısı gibi belirtiler mevcutsa sağlık kurumuna başvurulması yerinde olacaktır.  

Aşırı sıcakların insan sağlığını olumsuz etkileme potansiyelinin farkında olarak, gerekli tedbirleri aldığınız sağlıklı ve mutlu bir yaz diliyoruz.